LOTNISKO LUBLIN – HISTORIA POWSTANIA

 

Lotnisko Lublin – historia powstania

Tradycje lotnicze Lubelszczyzny i plany budowy lotniska w Świdniku sięgają jeszcze lat przedwojennych. Pierwsza decyzja o jego budowie w tym miejscu zapadła w roku 1934. Żywe były wtedy emocje związane ze zwycięstwem Jerzego Bajana w Międzynarodowych Zawodach Samolotów Turystycznych – Challenge 1934. Zwyciężył on na samolocie RWD-9, który został zakupiony z dobrowolnych składek ofiarowanych przez mieszkańców Lubelszczyzny. Rok 1935 to początek budowy lotniska, które według pierwotnych założeń miało mieć powierzchnię 146 hektarów. W roku 1937 rozpoczyna się budowa dwóch hangarów, obiektów technicznych, podziemnej bazy paliwowej i budynku administracyjno-internatowego na potrzeby cywilnej szkoły pilotów. Oficjalne otwarcie przedwojennego lotniska w Świdniku nastąpiło 4 czerwca 1939 roku z udziałem Naczelnego Wodza marszałka Edwarda Rydza-Śmigłego. Wraz z lotniskiem rozpoczęła także działalność szkoła lotnicza, której fundatorami byli pracownicy Komunalnych Kas Oszczędnościowych. Wskutek rozpoczętych trzy miesiące później działań wojennych przez wojska niemieckie, budynek szkoły został zbombardowany. Infrastruktura lotniska wykorzystywana przez niemieckie lotnictwo w czasie II wojny światowej została ostatecznie doszczętnie zniszczona w lipcu 1944 roku przez wycofujące się oddziały wojsk niemieckich przed ofensywą armii radzieckiej.

Po drugiej wojnie światowej trawiaste lotnisko w Świdniku wykorzystywane było przez ZAKŁAD WSK „PZL – Świdnik” i powstały w 1953 roku Aeroklub Robotniczy w Świdniku. Przez wiele lat rozgrywane były na nim Zawody Akrobacji Samolotowej im. Janusza Kasperka a także Lubelskie Zimowe Zawody Samolotowe, mające jeszcze przedwojenną tradycję i będące jedynymi zawodami lotniczymi na świecie rozgrywanymi zimą.

Lotnisko Lublin to efekt wieloletnich starań, które uwieńczone zostały podpisaniem 21 grudnia 2007 roku promesy zezwolenia na utworzenie cywilnego lotniska w Świdniku przez ówczesnego prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego Rzeczypospolitej Polskiej Grzegorza Kruszyńskiego. Zrezygnowano tym samym z projektu budowy portu lotniczego w Niedźwiadzie koło Lubartowa, który według licznych opinii posiadał bardziej perspektywiczne możliwości jeśli chodzi o jego ewentualną rozbudowę w przyszłości. Po niespełna trzech miesiącach Spółka Akcyjna Port Lotniczy Lublin zakupiła pierwszą nieruchomość w gminie Wólka pod budowę regionalnego lotniska komunikacyjnego. W maju 2008 roku ogłoszony został konkurs na wykonanie koncepcji architektoniczno-urbanistycznej portu lotniczego. Zwycięzcą na najlepszy projekt zostało polsko-hiszpańskie konsorcjum Sener-ARE-Polconsult. Ogłoszenie zwycięzcy nastąpiło 25 sierpnia 2008 roku przez sąd konkursowy w Trybunale Koronnym w Lublinie. Już wtedy w opinii tego gremium padło stwierdzenie, iż będzie to najładniejsze lotnisko w Europie. Firmy projektowe – zwycięzcy konkursu docenione zostały za sprawne połączenie budynku terminala z zabudową portu. Chodzi tu o unikatowe w skali kraju rozwiązanie, dzięki któremu szynobusy mogą wjeżdżać wprost do terminalu lotniska. Sam terminal lubelskiego airportu według założeń projektowych ma kojarzyć się z elektronicznym budzikiem. Hiszpanie (firma Sener) otrzymali za projekt 11 milionów 610 tysięcy złotych. Sam nadzór autorski nad projektem pochłonął 1 milion290 tysięcy złotych. W czerwcu 2008 roku zapadła decyzja komisji Europejskiej o przyznaniu środków unijnych na budowę lotniska w Świdniku w kwocie 296,6 mln PLN. Według pierwotnych założeń całkowity koszt budowy portu lotniczego i towarzyszącej mu infrastruktury miał wynieść pół miliarda złotych. Poza unijnymi dotacjami, środki na budowę Lotniska Lublin pozyskiwane były przez spółkę z budżetu państwa i funduszy samorządów. Kapitał akcyjny spółki Port Lotniczy Lublin S.A. tworzą obecnie czterej akcjonariusze: miasto Lublin (58,419% udziałów), samorząd województwa lubelskiego (36,191% udziałów), miasto Świdnik (5,38%) i powiat Świdnik (0,009%).

Prace budowlane lotniska w Świdniku rozpoczęły się w listopadzie 2010 roku. Poprzedziły je dwuletnie przygotowania terenu pod budowę polegające na wycince lasu i wyburzeniu dotychczasowych zabudowań. Nie obyło się przy tym bez problemów, które mogły znacznie pokrzyżować plany budowy, między innymi z powodu kolonii susłów perełkowych, których populacja licząca około 11 tysięcy osobników znajduje się w bliskim sąsiedztwie świdnickiego lotniska. Ostateczny kompromis w tej kwestii pomiędzy Portem Lotniczym Lublin a ekologami osiągnięto dzięki przesunięciu lokalizacji pasa startowego i objęciu dodatkową ochroną kolonii susłów. Powołano w tym celu Fundację Susła Perełkowanego, która podjęła się monitorowania stanu kolonii susłów i ogrodzenia ich miejsca przebywania w celu ochrony przed drapieżnikami. Większe chyba, jednak emocje towarzyszyły właścicielom 15 domów jednorodzinnych, którzy na drodze decyzji administracyjnej zostali zobowiązani do ich sprzedaży na rzecz Portu Lotniczego Lublin z uwagi na lokalizacje domów na terenie przeznaczonym pod przyszły pas startowy. Aby rozpocząć budowę należało także z terenu przyszłego lotniska przenieść mogiły wojskowe znajdujące się na cmentarzu wojennym. Spoczywali na nim żołnierze różnych narodowości polegli w czasie pierwszej i drugiej wojny światowej. Z terenu pod przyszły port lotniczy wydobyto także 1370 niewybuchów różnego typu, w tym 1174 sztuk amunicji karabinowej, 70 jedno i pięciokilogramowych bomb lotniczych, 74 pociski artyleryjskie, 354 zapalniki, inne niewybuchy a także bombę lotniczą o wadze 150 kilogramów. Co ciekawe, oczyszczeniem terenu z niewybuchów i pozostałości po wojnach zajęły się cztery prywatne firmy, które w kilkanaście dni uporały się z tym zadaniem. Wojsko deklarowało zbyt długi okres czasu na powyższe prace, na co władze portu nie mogły przystać ze względu na harmonogram budowy lotniska.

Dokumentem, który umożliwił prawomocne i oficjalne rozpoczęcie budowy Lotniska Lublin, była podpisana zgoda ówczesnej wojewody Lubelskiej Genowefy Tokarskiej o rygorze natychmiastowej wykonalności. Dokument ten oficjalnie zatwierdzał jednocześnie projekt budowlany, zezwalał na pełną wycinkę lasu, dokonywał podziału nieruchomości i umożliwiał fizyczne rozpoczęcie prac budowlanych lotniska wraz z jego infrastrukturą. Już w rok później ukończono budowę płyty postoju samolotów. W tym samym czasie ogłoszony wcześniej przetarg na budowę terminala  lubelskiego lotniska wygrała spółka Budimex. Koszt jego budowy i budynków technicznych, to 67 milionów złotych. Pierwotnie zatwierdzony projekt terminala został w 2011 roku zmieniony. Zmiana zasugerowana przez ekspertów unijnych dotyczyła pomniejszenia powierzchni terminala Lotniska Lublin z 24 tysięcy do 11 tysięcy metrów kwadratowych. Zgodnie z projektem i założeniami, terminal będzie umożliwiał bezkolizyjną obsługę pasażerów w ilości jednego miliona rocznie.

Równolegle z budową lubelskiego airportu trwały rozmowy władz lotniska z potencjalnymi przewoźnikami. Ich finałem było podpisanie umów z dwiema regularnymi liniami lotniczymi i przewoźnikami czarterowymi. Pierwsze samoloty z Lublina zaczęły latać w barwach węgierskiej linii lotniczej Wizz Air i irlandzkiego Ryanaira. Pierwszy z nich uruchomił loty z Lublina do Londynu Luton i Oslo Sandefjord Torp, drugi zaś do Dublina i Londynu Stansted. Od kwietnia 2013 roku pierwszy samolot z Lublina linii Ryanair rozpocznie loty do Liverpoolu. Więcej umów podpisano w przypadku lotów czarterowych lotniska w Świdniku. Dzięki nim będzie można polecieć na wypoczynek do Bułgarii, Chorwacji, Egiptu, Grecji, Hiszpanii, Tunezji i Turcji.

31 października 2012 roku Lotnisko Lublin otrzymało pozwolenie od Wojewódzkiego Inspektoratu Budowlanego na użytkowanie wybudowanego terminala, drogi startowej, drogi kołowania, płyty postojowej, bazy paliw, peronu przystanku kolejowego i pozostałych obiektów budowlanych. 19 listopada 2012 roku spółka Port Lotniczy Lublin podpisała umowę z firmą Petrolot na świadczenie usług dostawy i sprzedaży paliwa lotniczego JRT A-1 i benzyny lotniczej AVGAS dla samolotów „general aviation”. Umowa reguluje także warunki dzierżawy stacji paliw lotniczych wraz z towarzyszącymi jej instalacjami, obiektami i sprzętem ruchomym. Umowa została podpisana na 10 lat.

 Projekt budynku i jego finalna realizacja doczekały się w listopadzie 2012 roku tytułu ulubieńca Polski w konkursie „Życie w architekturze” zorganizowanym przez miesięcznik „Architektura-murator”. Należy tu podkreślić rolę internautów – zwolenników i fanów lotniska w Świdniku, których oddane głosy zaważyły o zwycięstwie w tym konkursie. Port Lotniczy Lublin został także laureatem konkursu „Buduj bezpiecznie” zorganizowanego przez Okręgowy Inspektorat Pracy w Lublinie pod honorowym patronatem Wojewody Lubelskiego. Pierwsze miejsce w konkursie przyznano oczywiście za budowę Lotniska Lublin w Świdniku.

Budowę lotniska ukończono w październiku 2012 roku, dokładnie dwa lata po otrzymaniu pozwolenia na budowę. Uwieńczeniem końca budowy i pozwolenie na dopuszczeniem lotniska do użytku publicznego jest certyfikat Urzędu Lotnictwa Cywilnego. Został on wydany 12 grudnia 2012 roku i jest potwierdzeniem, iż w wyniku wieloetapowych procedur zweryfikowano dokumentację lubelskiego lotniska, przygotowanie personelu, procedury i wyposażenie techniczne portu lotniczego w Świdniku. Dokument ten zaświadcza jednocześnie należyte przygotowanie portu do bezpiecznego wykonywania operacji lotniczych, ich obsługi i fakt objęcia stałym nadzorem lubelskiego lotniska przez Urząd Lotnictwa Cywilnego. Certyfikat został odebrany przez Prezydenta Lublina Krzysztofa Żuka, prezesa Portu Lotniczego Lublin Grzegorza Muszyńskiego i wiceprezesa Dariusza Krzowskiego. Moment wydania certyfikatu i fakt na jego oczekiwanie wzbudzał niemałe zainteresowanie mediów, gdyż nastąpił on zaledwie na pięć dni przed oficjalnym otwarciem lotniska i lądowaniem pierwszego samolotu.

1 grudnia zorganizowano dzień otwarty dla wszystkich chętnych, którzy chcieli zobaczyć nowe, lubelskie lotnisko na własne oczy. Frekwencja zwiedzających przeszła najśmielsze oczekiwania organizatorów. Lotnisko Lublin odwiedziło tego dnia ponad dwadzieścia tysięcy mieszkańców regionu. Oficjalne otwarcie lubelskiego airportu nastąpiło 17 grudnia 2012 roku. Pierwszym samolotem, który wylądował na lotnisku w Świdniku był An-26, drugim Boening 737 wyczarterowany od Enter Air, trzecim zaś Boening linii Ryanair, który jako pierwszy rozpoczął regularne loty w barwach tego przewoźnika.

Budowa Portu Lotniczego Lublin, to nie tylko terminal, pas startowy i towarzysząca im infrastruktura. Świdnik skorzystał na tej inwestycji także w postaci budowy dróg dojazdowych do lotniska. Zbudowano nową ulicę Jana III Sobieskiego zapewniającą dojazd do aeroportu i połączenie z istniejąca infrastrukturą drogową. Przebudowie uległa także ulica Mełgiewska. Na potrzeby szynobusu wybudowano zelektryfikowaną linię kolejową łączącą Świdnik Miasto z terminalem portu. Regularne kursy szynobusu odbywają się codziennie na trasie: lubelskie lotnisko – dworzec PKP Lublin.

500 tysięcy podróżnych w pierwszym roku działalności, to zakładane prognozy dla Airportu Lublin (pierwszego dziesięciotysięcznego pasażera Lotnisko Lublin powitało 11 stycznia 2013 roku, czyli w dwudziestym piątym dniu od oficjalnego otwarcia i uruchomienia regularnych lotów). Ich realizacja w ilości 1 miliona podróżnych ma się ziścić w 2016 roku, zaś na rok 2035 przewiduje się, że Port Loniczy Lublin będzie obsługiwał rocznie 2,4 miliona pasażerów.     

wikipedia.org o Lotnisku Lublin:

   „Port lotniczy Lublin (potocznie: Port lotniczy Lublin-Świdnik, kod IATA: LUZ, kod ICAO: EPLB) – port lotniczy w Świdniku, znajdujący się obok przyfabrycznego trawiastego lotniska Świdnik, obsługującego wytwórnię śmigłowców PZL Świdnik. Terminal Portu Lotniczego Lublin zdobył pierwsze miejsce w konkursie na Ulubieńca Polski w latach 2000-2012 w plebiscycie Życie w Architekturze. Budowa komunikacyjnego portu lotniczego w tym miejscu otrzymała fundusze Komisji Europejskiej i rozpoczęła się jesienią 2010 roku, a została ukończona pod koniec roku 2012. Od 13 grudnia 2012 r. Port Lotniczy Lublin jest widoczny w serwisie Flightradar24. Pierwszy samolot wylądował na lotnisku 17 grudnia 2012 r. o godz. 7:56 i był to An-26 przedsiębiorstwa lotniczego EXIN Sp. z o. o. z Lublina. Pierwszy samolot z pasażerami wylądował tego samego dnia o godzinie 9:00. Był to rejs czarterowy z gośćmi zaproszonymi przez władze PLL. 17 grudnia 2012 roku, o godzinie 13:25, wylądował samolot Boeing 737-800. Był to lot z londyńskiego lotniska Stansted, wykonywany przez irlandzkie niskokosztowe linie lotnicze Ryanair.”        

Opracowanie własne na podstawie: www.wikipedia.org, Port Lotniczy Lublin – strona internetowa i informacji prasowych.

 Posted by admin at 01:59